Club Zero

In de film ‘Club Zero’ van de cineaste Jessica Hausner staat het thema ‘eten’ centraal maar niet op een manier die we meestal kennen in de cinema waar vaak de culinaire hoogstandjes van het scherm spatten. Integendeel.

Het begint nochtans allemaal vrij normaal wanneer de eigenzinnige miss Novak aan de slag gaat in een privéschool voor extreem rijke mensen. Doel van haar lessen is om een beperkte groep leerlingen bewuster te leren omgaan met hun voedingsgewoonten. Op zich klinkt dit als een nobel doel en zeker in de beginfase zijn de ouders en de directie enthousiast over de aanpak van miss Novak. Hoewel niet direct alle leerlingen even meegaand zijn in de startfase, groeit de groep van fanatieke aanhangers voor de eetfilosofie van miss Novak sterk. Helaas overstijgt miss Novak vrij snel haar lesopdracht door haar lessen over bewust eten te gaan gebruiken als vorm om haar eigen obsessie om weinig of niet te eten door te drukken. Volgens haar inzicht is de wil van de mens voldoende om zonder voedsel te leven. Dit heeft dramatische gevolgen voor haar aanhangers en de leefgemeenschap errond.

Met een ingetogen maar toch efficiënte cinematografische benadering levert Hausner met ‘Club Zero’ een harde aanklacht tegen de moderne obsessie voor gezond eten af. Steeds meer wordt onze relatie met eten troebeler wat zich vertaalt in een eindeloze stroom van kookboeken of nieuwe voedingsgewoonten als de ultieme sleutel voor een gezond leven. Het hoofdpersonage miss Novak is zeker in de eerste helft van de film herkenbaar als een hedendaagse goeroe voor gezond eten voor wie het nastreven van een minimale voedselconsumptie centraal staat. De aanklacht tegen dergelijke types is knap verpakt in een spannend relaas over een schoolgemeenschap die volledig in de ban komt van miss Novak. Toch gaat dit niet uitsluitend over eten of niet eten maar eveneens over de uitermate kille relatie tussen ouders en hun kinderen. In feite kun je moeilijk zeggen dat er een relatie is of dat ze sowieso geïnteresseerd zijn in het echte leven van hun kinderen wat zeker consequenties heeft wanneer miss Novak steeds radicaler haar ideeën in de praktijk realiseert.

Interessant aan ‘Club Zero’ is dat de wijze van vertellen, een strakke filmstijl en een geniale acteerprestatie van Mia Wasikowska als miss Novak ervoor zorgen dat de film allesbehalve zwaar aanvoelt. Het is eerder het binnentreden van een wereld met een obsessie voor voedsel in combinatie met een kil onderwijsbeleid dat je met spanning doet uitkijken naar het einde van de film wanneer de ware plannen van miss Novak duidelijk worden. Met ‘Club Zero’ wordt ook duidelijk welk filmisch talent Jessica Hausner als cineaste wel is omdat de film een grote standvastigheid uitstraalt. Nergens komt er een breuk in de sobere maar steeds dreigendere sfeer van deze productie of krampachtige pogingen om de personages wat sympathieker te maken. Het is een verademing om te merken in de drukte van de moderne cinema dat ook deze benadering een spannende filmbeleving kan opleveren.

In de zalen vanaf 29 mei

• Regie: Jessica Hausner
• Cast: Mia Wasikowska en Sidse Babett Knudsen